Sinds augustus 2014 maken we in heel Europa gebruik van een IBAN in plaats van een normaal bankrekeningnummer. Dit International Bank Account Number kan worden gebruikt om op snelle wijze transacties te laten plaatsvinden tussen verschillende landen en internationale rekeningen. Een IBAN is opgebouwd uit verschillende delen, bestaande uit zowel letters als cijfers. De precieze opbouw is voor elk land verschillend, maar binnen een bepaald land gelden altijd dezelfde regels voor de wijze waarop een IBAN is gestructureerd. Zo telt een IBAN maximaal 32 tekens, waaronder een landcode, een controlegetal en een nationaal rekeningnummer. Hieronder geven we een uitleg van de verschillende onderdeel van een IBAN, en geven we voorbeelden van hoe het nummer per land is opgebouwd.
IBAN landcode
Een IBAN begint altijd met een landcode, bestaande uit twee letters. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de tweeletterige landcodes die universeel zijn vastgelegd om alle landen van de wereld te onderscheiden. Alle landcodes zijn terug te vinden in de zogeheten ISO 3166-norm.
Hieronder staan enkele voorbeelden van landcodes die worden gebruikt in een IBAN:
– In Nederland begint iedere IBAN met de code NL.
– In België wordt gebruik gemaakt van de landcode BE.
– In Duitsland beginnen alle IBANs met de code DE.
IBAN controlegetal
Na de landcode komt bij elke IBAN een controlegetal, bestaande uit twee cijfers. Dit nummer wordt op een ingewikkelde manier verkregen: alle letters uit het rekeningnummer, plus de landcode die nog een extra maal achter het nummer wordt geplakt, worden vervangen door twee cijfers die de volgorde van het Latijnse alfabet opvolgen (A=10, B=11, C=12, etc.). Er wordt dus een lang getal verkregen, waar nog eens twee extra nullen aan worden geplakt. Dit gehele nummer wordt gedeeld met een modulus van 97. Het getal dat hier uitkomt, wordt weer afgetrokken van het getal 98, en de uitkomst hiervan is het controlenummer.
Als voorbeeld een Nederlands rekeningnummer, met de extra landcode NL erachter:
INGB0001234567NL
Dit nummer wordt omgeschreven tot een getal volgens de bovenstaande methode:
182316110001234567232100.
Door een modulus van 97 toe te passen en dit getal af te trekken van 98, kom je uiteindelijk op controlenummer 20.
Nationaal rekeningnummer
Na de landcode en het controlenummer, komt het nationaal rekeningnummer, bestaande uit letters en cijfers. Het nummer begint meestal met een bankcode; in nederland bijvoorbeeld INGB. Daarna wordt in sommige landen gebruik gemaakt van een bankfiliaalcode, of een controlegetal, maar in de meeste landen volgt het rekeningnummer, indien nodig aangevuld met extra nullen om de gewenste lengte te bereiken. De lengte van dit nummer is per land verschillend.
Een voorbeeld van een Nederlands IBAN:
NL20 INGB 0001234567
In onderstaande tabel worden meer voorbeelden gegeven van IBANs per land.